Dây cung niềng răng là gì? Vai trò ra sao?

Giống như mắc cài, dây cung cũng đóng vai trò quan trọng trong quá trình điều chỉnh nha, và ảnh hưởng trực tiếp đến kết quả cuối cùng. Vậy dây cung niềng răng là gì? Có những loại dây cung nào trong điều trị chỉnh nha và chúng có tác dụng như thế nào? Hãy cùng Nha Khoa Kim khám phá chi tiết hơn trong bài viết dưới đây.

Dây cung niềng răng là gì? 

Dây cung là một trong những thành phần không thể thiếu trong phương pháp niềng răng mắc cài. Dây cung có thiết kế dài và mảnh, được gắn chắc chắn vào thân răng thông qua các rãnh của mắc cài. Trong quá trình điều trị, bác sĩ sử dụng lực kéo để điều chỉnh răng di chuyển về vị trí mong muốn trên cung hàm thông qua dây cung.

Sau khi mắc cài được gắn chắc vào thân răng, bác sĩ sẽ đặt dây cung vào các rãnh của mắc cài và sau đó sử dụng dây thun để buộc chặt. Hiện nay, với phương pháp niềng răng bằng mắc cài tự buộc, dây cung có thể tự do trượt giữa các rãnh của mắc cài.

Kích thước dây cung niềng răng

Dây cung chỉnh nha có nhiều kích thước khác nhau, được sử dụng tùy thuộc vào từng giai đoạn của quá trình niềng răng. Dưới đây là các kích thước phổ biến được áp dụng:

• Giai đoạn san đều răng: Thông thường sử dụng dây cung có kích thước từ 0.014 đến 0.016.
• Giai đoạn đóng khoảng: Có hai kích thước phổ biến được sử dụng là 0.019 x 0.025 và 0.016 x 0.025.
• Giai đoạn chỉnh khớp cắn & duy trì: Trong giai đoạn này, dây cung thường có kích thước khoảng 0.019 x 0.025.

Vai trò của dây cung trong chỉnh nha

Dây cung được sử dụng trong niềng răng với mục đích chính là điều chỉnh răng về vị trí đúng trên cung hàm. Tùy thuộc vào giai đoạn của quá trình niềng răng, dây cung có các công dụng khác nhau như sau:

Giai đoạn san đều răng

Trong giai đoạn này, dây cung cần phải có độ mềm mại và đàn hồi cao. Dây cung Niti là sự lựa chọn lý tưởng, giúp căn chỉnh răng đều trên cung hàm. Bác sĩ thường sử dụng dây cung có kích thước 0.014 và 0.016 để đạt được mục tiêu này.

Giai đoạn đóng khoảng

Trong giai đoạn này, dây cung Stainless Steel được sử dụng để mở rộng không gian sau và điều chỉnh răng phía trước, cũng như giảm sự chênh lệch giữa hai hàm. Thời gian điều trị thường kéo dài từ 4-8 tháng, và kích thước dây cung thường sử dụng là 0.016 x 0.025 và 0.019 x 0.025.

Giai đoạn điều chỉnh khớp cắn & duy trì

Trong giai đoạn này, dây cung Niti với kích thước 0.019 x 0.025 được sử dụng để điều chỉnh và duy trì khớp cắn ổn định. Dây cung có lực kéo nhẹ nhàng, không gây khó chịu cho người niềng răng, giúp duy trì kết quả ổn định.

Các loại dây cung phổ biến

Hiện nay, có một loạt các loại dây cung chỉnh nha được sử dụng trong ngành nha khoa, bao gồm:

Dây cung hợp kim kim loại quý 

Được sử dụng từ năm 1887, dây cung này bao gồm các kim loại quý như vàng, bạc, bạch kim, v.v. Ưu điểm của loại này là khả năng chống ăn mòn cao và độ dẻo dai, nhưng chi phí thực hiện khá lớn.

Dây cung Stainless Steel (Thép không gỉ)

Xuất hiện từ năm 1929, dây cung này thay thế cho dây cung hợp kim kim loại quý. Nó có chi phí thấp hơn nhưng vẫn giữ được độ cứng và tính chống ăn mòn, dễ dàng chế tạo các khí cụ chỉnh nha phức tạp.

Dây cung Cobalt – Chromium

Bắt đầu sử dụng từ năm 1950, loại này có lực kéo mạnh nhưng độ cứng không cao, không thích hợp cho các ca chỉnh nha phức tạp. Thành phần chính của dây cung Cobalt – Chromium bao gồm Coban (chiếm 40%), Crom (chiếm 20%), Sắt (chiếm 16%) và Niken (chiếm 15%). Mặc dù dây cung này có lực kéo mạnh, nhưng do độ cứng thấp nên ít được sử dụng, đặc biệt là trong các trường hợp chỉnh nha phức tạp.

Dây cung Niken – Titan (Niti)

Ra đời từ năm 1960, đây là loại dây cung phổ biến nhất. Niti có độ cứng thấp, độ dẻo và đàn hồi cao. Thành phần chính của nó là Niken và Titanium. Ưu điểm của loại dây cung này là tính đàn hồi và độ dẻo cao, cùng với độ cứng thấp.

Dây cung Titan – Beta (TMA)

Loại này có khả năng tăng giảm chiều dài trong quá trình niềng răng, giúp hiệu quả cao. Dây cung TMA có thành phần chính bao gồm Titanium (79%), Molybdenum (11%), Zirconium (6%), và Tin (4%). Loại này có khả năng điều chỉnh độ dài trong quá trình thực hiện chỉnh nha và mang lại hiệu quả ổn định.

Dây cung niềng sứ

Dây cung niềng sứ là loại dây cung được tạo thành từ thép không gỉ ở phần bên trong, và được phủ một lớp sứ cao cấp ở bên ngoài, tạo ra một màu trắng tương tự như màu men răng. Điều này tạo ra một tính thẩm mỹ cao, giúp dây cung hòa nhập hài hòa với nụ cười của người niềng răng, đặc biệt là khó có thể nhận biết từ xa.

Dây cung niềng sứ là một lựa chọn rất lành tính, với lớp phủ sứ cao cấp không bị biến chất trong quá trình điều trị. Dây cung này cung cấp mức độ lực kéo tốt và ổn định, tuy nhiên, điểm yếu của nó là độ bền không cao.

Dây cung vuông niềng răng

Dây cung vuông niềng răng, còn được biết đến như dây cung tiết diện, thường được áp dụng trong giai đoạn đóng khoảng, điều chỉnh sự khớp cắn và duy trì kết quả sau này. Loại dây cung này có nhiều kích thước khác nhau, được điều chỉnh để phù hợp với từng trường hợp chỉnh nha cụ thể.

Quá trình đeo dây cung như thế nào?

Quá trình đeo dây cung niềng răng được thực hiện bởi các bác sĩ nha khoa có trình độ chuyên môn cao và tay nghề giỏi. Việc này đảm bảo rằng dây cung được cố định vào vị trí đúng mà không gây tổn thương cho nướu và lợi. Để đạt hiệu quả tốt nhất, các bác sĩ thường thực hiện các bước sau:

• Thời kỳ đầu: Sử dụng dây cung tròn để điều chỉnh vị trí của các răng trên cung hàm, tuân theo hình dạng của dây cung. Trong phương pháp truyền thống, bác sĩ có thể sử dụng dây thun để buộc cố định dây cung vào mắc cài.
• Sau 1 – 2 tháng điều chỉnh: Chuyển sang sử dụng dây cung hình vuông hoặc chữ nhật để đảm bảo rằng hàm răng được thẳng và đều hơn, khít hơn.
• Tái khám: Bệnh nhân cần quay lại mỗi tháng để thay đổi dây cung và điều chỉnh lực siết, đảm bảo quá trình điều chỉnh nha không bị gián đoạn.

Thời gian đeo dây cung mất bao lâu?

Thời gian và cả trải nghiệm đau đớn khi đeo dây cung niềng răng là một vấn đề quan trọng mà nhiều người quan tâm.

Trong các trường hợp chỉnh nha không yêu cầu nhổ răng, thời gian đeo dây cung có thể kéo dài từ 12 đến 18 tháng. Đối với những trường hợp cần nhổ răng, thời gian đeo dây cung có thể lên đến 24 tháng. Với những trường hợp phức tạp, thời gian điều trị có thể kéo dài khoảng 36 tháng.

Đeo dây cung có đau không?

Khi đeo dây cung niềng răng, có thể bạn sẽ gặp phải một số cảm giác đau và khó chịu, tùy thuộc vào từng giai đoạn của quá trình điều trị:

• Sau khi niềng răng: Ban đầu, bạn có thể cảm thấy ê buốt và căng tức trong miệng.
• Giai đoạn tách thun và tạo khoảng trống: Khi bác sĩ tách thun để tạo ra không gian cho răng di chuyển, bạn có thể cảm thấy ê buốt, khó chịu và đau mỗi khi nhai.
• Giai đoạn gắn mắc cài và dây cung: Sự hiện diện của các mắc cài và dây cung có thể gây khó khăn khi nhai và nói chuyện, cũng như làm bạn cảm thấy vướng víu và không thoải mái.
• Giai đoạn siết định kỳ: Trong quá trình điều chỉnh, khi bác sĩ siết mắc cài, bạn có thể cảm thấy đau và ê buốt.

Các vấn đề thường gặp khi đeo dây cung và cách xử lý

Có nhiều vấn đề có thể xảy ra trong quá trình đeo dây cung niềng răng và chúng thường cần sự can thiệp và giải quyết kịp thời:

Dây cung đâm vào má gây đau

Ban đầu, phần đầu của dây cung có thể đâm vào hai bên má và gây ra đau và khó chịu. Sử dụng sáp nha khoa và liên hệ với bác sĩ để giải quyết vấn đề này. Tránh tự ý điều chỉnh dây cung vì điều này có thể làm dây bị lệch và ảnh hưởng đến kết quả sau này.

Thời gian thay dây cung niềng răng

Thường thì dây cung sẽ được thay đổi mỗi 1 – 2 tháng tùy vào tình trạng di chuyển của răng và chỉnh nha của từng người. Thời gian thay cũng phụ thuộc vào độ tuổi, mức độ sai lệch của răng và tay nghề của bác sĩ.

Dây cung tuột hoặc lỏng

Việc dây cung tuột là một vấn đề khá phổ biến, thường xảy ra ở giai đoạn đầu của quá trình điều chỉnh nha. Bởi lúc này, răng di chuyển khá nhanh, dẫn đến tình trạng dây cung bị tuột hoặc lỏng. Để giải quyết tình trạng này, bạn có thể sử dụng sáp nha khoa để cố định dây cung và sau đó đến gặp bác sĩ để điều chỉnh.

Dây cung bung, đứt hoặc cong

Việc dây cung bung, đứt, hoặc cong khi niềng răng là tình trạng khá phổ biến, thường xảy ra do quá trình ăn nhai hoặc bị tác động bởi một lực lượng lớn. Việc ăn những loại thức ăn cứng, dai trong giai đoạn đầu của quá trình điều chỉnh nha có thể gây ra vấn đề này. Để tránh ảnh hưởng đến thời gian và kết quả của quá trình niềng, nếu gặp phải tình trạng này, bạn cần đến ngay nha khoa để được khắc phục càng sớm càng tốt.

Nuốt dây cung

Việc nuốt dây cung là một tình huống rất hiếm, bởi vì chúng được làm từ kim loại nên việc đứt và nuốt dây cung khá khó xảy ra. Tuy nhiên, nếu vô tình nuốt phải dây cung có thể gây ra ảnh hưởng trực tiếp lên cuống họng, gây ra rách cổ họng hoặc thậm chí là thủng ruột. Do đó, nếu bạn vô tình nuốt phải dây cung, bạn cần liên hệ với nha sĩ ngay lập tức để được tư vấn và xử lý kịp thời.

Cảm giác đau khi thay dây cung

Quá trình thay dây cung niềng răng có thể gây ra cảm giác đau nhức và khó chịu do lực siết được nâng lên. Tuy nhiên, cảm giác này thường sẽ dần mất đi sau khoảng 3 – 4 ngày kể từ ngày thay, và răng cũng sẽ dần quen với dây cung mới. Để giảm bớt cảm giác đau nhức và khó chịu, bạn có thể thực hiện chườm lạnh và uống nước liên tục.

Bài viết trên đã chia sẻ những thông tin quan trọng về dây cung niềng răng và vai trò của chúng trong quá trình chính nha. Chúng hỗ trợ trong việc điều chỉnh các răng sai lệch về vị trí đúng trên cung hàm, từ đó giúp bạn có được hàm răng thẳng đều và tự tin khi cười. Mọi thắc mắc xin vui lòng liên hệ hotline 1900 0233 để được tư vấn nhanh nhất!