Ngứa cổ họng ho kéo dài: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị

Cảm giác ngứa cổ họng ho không chỉ gây ảnh hưởng đến cuộc sống hàng ngày của người bệnh bằng việc gây mệt mỏi và khó ngủ vào ban đêm, mà còn có thể là biểu hiện của một số bệnh lý khác nhau. Vậy, tình trạng này có thể là dấu hiệu của những bệnh gì? Có những phương pháp nào có thể giúp giảm bớt và khắc phục hiệu quả tình trạng bệnh? Hãy cùng theo dõi bài viết dưới đây để Nha khoa Emera Dental giải đáp những thắc mắc này.

Nguyên nhân gây ra ngứa cổ họng ho khan

Môi trường sống hàng ngày của chúng ta đang tiềm ẩn rất nhiều yếu tố có thể gây ra ngứa họng và ho khan.

Viêm mũi dị ứng thường là nguyên nhân chính gây ra tình trạng ngứa họng. Sự biến đổi của thời tiết hoặc tiếp xúc với các kích ứng như bụi, lông thú, phấn hoa, hoặc khói thuốc làm kích thích niêm mạc mũi và họng, gây ra cảm giác ngứa. Dị ứng với các loại thực phẩm hàng ngày, như hải sản, sữa, trứng, và thịt cũng có thể lan rộng từ khoang miệng xuống họng, gây ngứa.

Dị ứng với penicillin hoặc một số loại kháng sinh khác thường gây ra ngứa họng sau khi sử dụng. Triệu chứng khác có thể bao gồm phát ban, ngứa tai, buồn nôn, và tiêu chảy. Một số loại thuốc chữa bệnh khác cũng có thể gây ra ngứa họng.

Nhiễm khuẩn hoặc virus trong đường hô hấp cũng có thể gây ngứa họng, tuy nhiên, hầu hết các trường hợp này chỉ kéo dài trong thời gian ngắn và có thể điều trị bằng cách loại bỏ tác nhân gây bệnh. Tuy nhiên, nếu không được điều trị kịp thời, có nguy cơ nhiễm trùng nặng hơn. Các triệu chứng có thể bao gồm sốt, đau đầu, và ngạt mũi.

Mất nước do tập luyện cường độ hoặc không uống đủ nước cũng có thể làm khô niêm mạc họng, gây ra cảm giác ho khan.

Bệnh trào ngược dạ dày thực quản mạn tính thường đi kèm với ngứa họng. Các triệu chứng khác bao gồm khó nuốt, cảm giác nóng rát ở họng, viêm thanh quản, và miệng có vị lạ.

Ngứa họng liên tục có thể gây kích ứng cho đường hô hấp và dẫn đến ho khan, tình trạng này thường khó tự điều trị do khó xác định nguyên nhân chính xác.

Ngứa cổ họng ho khan là triệu chứng của bệnh gì?

Ngứa họng và ho khan là dấu hiệu phổ biến mà nhiều người gặp phải, bởi chúng thường xuất hiện trong nhiều tình trạng bệnh lý, đặc biệt là các vấn đề liên quan đến tai mũi họng. 

Cảm lạnh, cảm cúm

Một trong những nguyên nhân phổ biến gây ra cảm giác ho và ngứa trong cổ họng, đặc biệt khi thời tiết thay đổi, là cảm lạnh hoặc cảm cúm. Biểu hiện thường gặp là cảm giác ho, ngứa và đau rát trong cổ họng, cùng với các triệu chứng khác như mệt mỏi và sổ mũi. Mặc dù cảm lạnh và cảm cúm thường tự khỏi sau khoảng 5-7 ngày, nhưng sau đó, người bệnh vẫn có thể phải chịu đựng các cơn ho và cảm giác ngứa trong cổ họng.

Các cơn ho có thể kéo dài từ 1 đến 2 tuần, thậm chí là 3 tuần, do hệ miễn dịch phản ứng để chống lại vi khuẩn và virus gây bệnh. Cụ thể, các tế bào bạch cầu di chuyển đến vùng viêm để chống lại các tác nhân gây bệnh, dẫn đến tình trạng ho và ngứa trong cổ họng ngay cả khi bệnh nhân đã hồi phục từ cảm lạnh hoặc cảm cúm. Ngoài ra, dịch tiết từ xoang mũi có thể chảy xuống sau họng và gây ra cảm giác ho.

Dị ứng

Ho và cảm giác ngứa trong cổ họng do dị ứng là phản ứng tự nhiên của cơ thể để loại bỏ bụi bẩn, chất dịch và vi sinh vật gây kích ứng. Bệnh nhân thường gặp phải tình trạng này khi tiếp xúc với các dị nguyên như phấn hoa, lông động vật, hoặc thức ăn.

Ban đầu, người bệnh thường trải qua các triệu chứng như ho khô, ho nhiều, và cảm giác ngứa trong cổ họng. Sau đó, các cơn ho có thể kéo dài hàng tháng hoặc hàng năm, không giảm dù sử dụng các loại thuốc chống viêm thông thường. Đôi khi, bệnh nhân cũng có thể trải qua cảm giác rát bỏng trong họng, cảm giác cay, và co thắt họng – thanh quản gây khó thở. Nếu không được phòng ngừa và điều trị đúng cách, bệnh nhân có thể mắc phải viêm nhiễm đường hô hấp.

Mất nước

Mất nước cũng là một trong những nguyên nhân gây ra cảm giác ho và ngứa trong cổ họng. Trong thời tiết nóng của mùa hè, sau khi vận động hoặc khi bị ốm, cơ thể thường mất nước nhiều hơn bình thường. Dấu hiệu đầu tiên của mất nước thường là cảm giác khô miệng (do miệng và cổ họng không đủ nước bọt), sau đó có thể dẫn đến cảm giác ngứa và rát trong cổ họng, kích thích cảm giác ho. Bệnh nhân cũng có thể cảm thấy khát khô và nước tiểu có màu đậm hơn.

Viêm phổi, viêm phế quản

Các cơn ho và cảm giác ngứa trong cổ họng, đặc biệt vào ban đêm, có thể là dấu hiệu của viêm phổi hoặc viêm phế quản. Nếu các cơ quan này bị nhiễm trùng và trở nên mãn tính, triệu chứng ho thường trở nên nặng hơn. Người bệnh có thể trải qua các triệu chứng như ho khan, ho có đờm, đau vùng họng, ngứa cổ, sốt, tức ngực, khó thở, và cảm giác ớn lạnh. Vì vậy, trong trường hợp này, việc thăm khám và điều trị sớm là cần thiết để ngăn ngừa các biến chứng nguy hiểm.

Trào ngược dạ dày – thực quản

Bệnh trào ngược dạ dày – thực quản có thể dẫn đến hiện tượng ợ hơi khi đang ngủ, tạo ra kích thích trong vùng họng và gây ra cảm giác ngứa hoặc ho khan.

Hen suyễn

Triệu chứng ho và ngứa trong cổ họng cũng có thể là biểu hiện của bệnh hen suyễn. Trong bệnh hen suyễn, niêm mạc ống phế quản bị viêm và hẹp lại, gây khó thở và ho khan. Các cơn ho thường xảy ra vào ban đêm, ảnh hưởng đến chất lượng giấc ngủ và gây ra sự mệt mỏi cho bệnh nhân. Nếu tình trạng ho khan trở nên tăng nhiều, có thể người bệnh đã phát triển thành hen suyễn mãn tính.

Viêm họng

Tình trạng viêm họng thường xuất hiện khi chuyển mùa hoặc khi thời tiết biến đổi đột ngột. Bên cạnh đó, viêm họng cũng có thể do các nguyên nhân khác như virus, chất gây dị ứng, hoặc trào ngược dạ dày. Triệu chứng phổ biến của viêm họng bao gồm cảm giác ngứa và khô trong cổ họng, cùng với các biểu hiện như ho có đờm, đau họng, sưng họng, đau đầu, sổ mũi, sốt, cảm giác mệt mỏi và uể oải.

Viêm xoang

Ngứa cổ họng và ho khan cũng là các dấu hiệu của viêm xoang mũi. Đây là tình trạng viêm nhiễm của niêm mạc mũi và các khoang xoang xung quanh, có thể kéo dài từ 4 tuần (viêm xoang cấp tính) đến trên 3 tháng (viêm xoang mãn tính).

Ngoài các triệu chứng như ho khan và cảm giác ngứa cổ họng, bệnh nhân cũng có thể gặp phải đau đầu, đau nhức ở vùng mặt và trán, nghẹt mũi, chảy nước mũi, và đau rát cổ họng khi nuốt nước bọt. Viêm xoang có thể được gây ra bởi nhiễm virus hoặc vi khuẩn, sự hình thành khối u trong mũi hoặc xoang, hoặc do các vấn đề liên quan đến di truyền.

Nguyên nhân khác

Các yếu tố khác cũng có thể góp phần vào việc gây ra cảm giác ho và ngứa trong cổ họng, bao gồm môi trường ô nhiễm, tiếp xúc với các chất hóa học độc hại, thay đổi đột ngột trong thời tiết, việc ngủ thường xuyên trong môi trường có điều hòa, lạm dụng nước đá, và công việc đặc thù yêu cầu phải nói nhiều có thể tác động tiêu cực đến cổ họng.

Ngứa cổ họng ho kéo dài có nguy hiểm không?

Nhiều người thường xem thường cảm giác ngứa họng và ho khan, cho rằng đây chỉ là những triệu chứng thông thường và không đáng quan ngại, do đó họ thường không điều trị. Tuy nhiên, khi bệnh trở nên nặng nề hơn, việc điều trị sẽ trở nên khó khăn hơn.

Nếu không chăm sóc và điều trị kịp thời, tình trạng này có thể gây ra nhiều ảnh hưởng và nguy cơ biến chứng, bao gồm:

1. Suy giảm chất lượng cuộc sống hàng ngày, làm ảnh hưởng đến việc ăn uống, nói chuyện, ngủ đủ giấc và tập trung làm việc.
2. Mệt mỏi, uể oải, giảm năng suất làm việc.
3. Rối loạn về ăn uống, gây buồn nôn, ợ hơi, suy nhược cơ thể và sụt cân nhanh chóng.
4. Tăng nguy cơ mắc ung thư vòm họng do tác nhân gây bệnh tấn công liên tục vào niêm mạc cổ họng.
5. Nhiễm khuẩn đường hô hấp dẫn đến viêm phổi và thậm chí ung thư phổi.
6. Tổn thương dây thanh quản, gây ra đau và thay đổi giọng điệu.
7. Tăng huyết áp và nguy cơ vỡ mạch máu ở kết mạch.
8. Nguy cơ gãy xương tăng cao ở những người bị loãng xương.

Vì vậy, quan trọng là chúng ta không nên xem nhẹ các triệu chứng này và nên tìm kiếm sự chăm sóc và điều trị từ các chuyên gia y tế khi cần thiết.

Cách điều trị tình trạng ngứa cổ họng ho kéo dài dứt điểm

Điều trị ngứa cổ họng và ho kéo dài cần phụ thuộc vào nguyên nhân cụ thể gây ra triệu chứng. Dưới đây là một số phương pháp điều trị thông thường có thể được áp dụng:

• Hạn chế tiếp xúc với chất kích ứng: Nếu ngứa cổ họng là kết quả của tiếp xúc với các chất kích thích như thuốc lá, hóa chất, hoặc môi trường ô nhiễm, bệnh nhân cần giảm thiểu tiếp xúc với những yếu tố này. Điều này bao gồm việc tránh khói thuốc lá, sử dụng mặt nạ bảo vệ khi tiếp xúc với hóa chất, và duy trì một môi trường sống trong lành.
• Điều chỉnh chế độ ăn uống: Nếu ngứa cổ họng kéo dài liên quan đến việc trào ngược axit dạ dày, thay đổi chế độ ăn uống có thể giúp giảm triệu chứng. Hạn chế tiêu thụ các loại thực phẩm có thể gây kích ứng như đồ ăn cay, dầu mỡ, và rượu.
• Súc miệng bằng nước muối: Sử dụng nước muối ấm để súc miệng mỗi ngày giúp loại bỏ tác nhân gây bệnh tại vùng họng và rửa trôi vật thể gây ngứa họng. Bạn nên súc miệng 2 đến 3 lần mỗi ngày, vào buổi sáng và buổi tối trước khi đi ngủ để giữ miệng luôn sạch sẽ.
• Thay đổi tư thế ngủ: Điều này có thể giúp giảm triệu chứng ho và ngứa họng. Sử dụng gối cao để đầu nằm cao hơn cơ thể, hoặc nằm nghiêng có thể giúp giảm áp lực lên cổ họng và giảm ho. Tránh nằm ngửa cũng là một biện pháp khắc phục hiệu quả vì nằm ngửa có thể làm tăng áp lực lên cổ họng, dẫn đến cảm giác ho hơn.

Nếu tình trạng ngứa họng và ho kéo dài, việc đi khám bác sĩ để được tư vấn và điều trị dưới sự giám sát của chuyên gia là rất quan trọng. Bác sĩ sẽ đưa ra đánh giá chính xác về nguyên nhân và đề xuất phương pháp điều trị phù hợp nhất.

Cách phòng tránh tình trạng ngứa cổ và ho khan hiệu quả

Bên cạnh đó, cách phòng tránh các nguyên nhân gây ra ho kích ứng họng cũng là biện pháp để bảo vệ sức khỏe:

1. Duy trì vệ sinh răng miệng và súc họng đúng cách, thường xuyên súc họng bằng nước ấm hoặc nước muối sinh lý.
2. Thực hiện những thói quen lành mạnh để bảo vệ đường hô hấp như: đeo khẩu trang khi ra ngoài để ngăn bụi bẩn, virus và vi khuẩn, giữ ấm cổ bằng cách mặc áo ấm và quàng khăn, tránh uống nước đá lạnh và ăn thực phẩm lạnh quá nhiều.
3. Thiết lập một chế độ ăn uống lành mạnh, đảm bảo cung cấp đầy đủ chất dinh dưỡng cần thiết. Hạn chế tiêu thụ các chất kích thích như rượu, thuốc lá, cà phê.
4. Uống đủ lượng nước, đặc biệt là trong những ngày nắng nóng.
5. Thường xuyên tập thể dục, thể thao để cải thiện sức đề kháng, giúp phòng tránh không chỉ bệnh ho và kích ứng họng mà còn các vấn đề khác ảnh hưởng đến sức khỏe.

Lưu ý cần biết khi bị ngứa cổ họng ho kéo dài

Ngứa cổ họng và ho kéo dài có thể là dấu hiệu của nhiều vấn đề sức khỏe khác nhau. Dưới đây là một số tình huống khi người bệnh nên đi khám bác sĩ:

• Triệu chứng kéo dài: Nếu ngứa cổ họng ho kéo dài trong vòng 1 – 2 tuần mà không có sự cải thiện, điều này có thể là một dấu hiệu của vấn đề sức khỏe nghiêm trọng hơn và cần được kiểm tra bởi bác sĩ.
• Khó thở hay khó nuốt: Nếu triệu chứng kèm theo khó thở, khó nuốt hoặc cảm giác bị nghẹt trong họng, đây có thể là dấu hiệu cấp tính như viêm họng cấp hay khối u vùng hầu họng, người bệnh cần được điều trị sớm.
• Sốt cao: Nếu bạn có ngứa cổ họng và ho kéo dài kèm theo sốt cao có thể là dấu hiệu nhiễm trùng nghiêm trọng, người bệnh cần khám bác sĩ để đánh giá cũng như điều trị kịp thời.
• Tiếp xúc với người bệnh có triệu chứng tương tự: Nếu bạn đã tiếp xúc với người bị ho hoặc có triệu chứng tương tự, sau đó bạn bắt đầu có tình trạng ngứa cổ họng, ho kéo dài thì đây có thể là dấu hiệu nhiễm vi khuẩn hoặc virus lây truyền và cần đi khám để xác định nguyên nhân.
• Triệu chứng nặng: Nếu ngứa cổ họng ho kéo dài gây khó chịu cực độ cũng như ảnh hưởng nghiêm trọng đến cuộc sống hàng ngày, bạn nên đi khám bác sĩ ngay để được đánh giá, tìm nguyên nhân chính xác và điều trị kịp thời.

Khi nào cần thăm khám với bác sĩ?

Ho khô và ngứa họng là tình trạng y tế hoàn toàn có thể được chữa trị. Tuy nhiên, sự lơ là và không điều trị kịp thời có thể khiến tình trạng này trở nên nặng hơn và gây ảnh hưởng đáng kể đến sức khỏe.

Các dấu hiệu mà bạn nên chú ý và nên đến thăm các cơ sở y tế để được bác sĩ đánh giá và điều trị bao gồm:

1. Đau họng kèm theo ho khô kéo dài hơn 10 ngày.
2. Không có cải thiện sau khi sử dụng thuốc tại nhà và các triệu chứng vẫn tiếp tục hoặc tăng lên.
3. Có triệu chứng khó thở và tiếng thở khò khè.
4. Sốt cao xuất hiện thường xuyên, vượt qua mức 38 độ.
5. Xuất hiện phát ban trên cơ thể, đặc biệt là khi sốt.

Việc phát hiện và điều trị nguyên nhân gây ra tình trạng ngứa họng kèm ho kéo dài có thể nhanh chóng làm giảm đi các triệu chứng. Khi đó, không chỉ cổ họng của bạn trở nên thoải mái và dễ chịu hơn, mà còn giúp cải thiện sức khỏe tổng thể và nâng cao chất lượng cuộc sống của bạn.