Viêm niêm mạc má: Dấu hiệu, nguyên nhân và cách điều trị

Viêm niêm mạc má là một bệnh lý răng miệng phổ biến do nhiều nguyên nhân khác nhau, từ chủ quan đến khách quan. Nó không chỉ gây đau đớn khi ăn uống và nói chuyện, mà còn tạo ra cảm giác xót, khó chịu khi nuốt nước bọt, ảnh hưởng đến chất lượng cuộc sống của người bệnh. May mắn thay, viêm niêm mạc má không phải là một bệnh quá nghiêm trọng và có thể được điều trị thông qua các biện pháp chăm sóc đơn giản từ bên ngoài và bên trong.

MỤC LỤC

Viêm niêm mạc má là bệnh gì?

Trước tiên, chúng ta cần hiểu rằng niêm mạc miệng là một lớp mô mềm bao phủ toàn bộ bên trong khoang miệng và lưỡi. Những mô này dễ bị tổn thương khi gặp các tác động vật lý nhỏ hoặc bị tác nhân gây viêm nhiễm tấn công.

Viêm niêm mạc má và viêm loét niêm mạc miệng chung là các thuật ngữ mô tả tình trạng của niêm mạc vùng miệng, bao gồm cả nướu, lưỡi, má, và môi. Đặc biệt, viêm niêm mạc má là khi vùng má bị tổn thương và không thể sản xuất đủ tế bào niêm mạc để tự phục hồi và bảo vệ khỏi vi khuẩn. Do đó, cơ thể sẽ phản ứng bằng cách gây ra tình trạng viêm để bảo vệ bên trong miệng.

Khi vết thương hở bị vi khuẩn tấn công, nó có thể dẫn đến tình trạng viêm kéo dài và hình thành loét sâu hơn, thậm chí có thể xuất hiện mủ trắng. Viêm loét tại vùng má thường có thể tái phát bất ngờ, gây ra cảm giác đau, xót, khó chịu và ảnh hưởng không nhỏ đến chất lượng cuộc sống của người bệnh.

Dấu hiệu khi mắc viêm niêm mạc má

Viêm loét niêm mạc má thường biểu hiện dưới dạng vết lở loét hoặc đốm đỏ, trầy trong khoang miệng, tập trung ở vùng má và có hình dạng tròn hoặc oval. Các vết thương này có thể là đơn lẻ hoặc xuất hiện nhiều, phân bố tập trung hoặc rải rác xung quanh niêm mạc má, có kích thước và mức độ ảnh hưởng khác nhau.

Loét dạng aphthe nhỏ thường có đường kính dưới 1cm, nông, nằm rời rạc hoặc tập trung thành đám, có thể tự lành trong vòng 7-14 ngày mà không gây sẹo.
Loét dạng aphthe lớn (bệnh Sutton) có kích thước lớn hơn 1cm, lâu lành, có thể kéo dài nhiều tuần và gây sẹo do hoại tử lan rộng.
Loét dạng Herpes thường xuất hiện với số lượng lớn, từ 10-100 vết, tập trung thành các chùm loét, thời gian lành khoảng 7-30 ngày.

Các vết thương thường có viền đỏ và mảng màu vàng hoặc trắng ở trung tâm, gây đau nhức trong 2-3 ngày đầu rồi dần giảm đi.

Ngoài ra, có những dấu hiệu và triệu chứng như sưng, nóng, đỏ và đau ở vùng má; đau, xót, khó chịu khi nuốt, đặc biệt khi tiếp xúc với vết loét. Khi viêm nhiễm nặng, có thể xuất hiện sốt cao và sưng hạch ở góc hàm.

Nguyên nhân gây ra viêm niêm mạc má

Có nhiều nguyên nhân dẫn đến viêm niêm mạc má. Dưới đây là các nguyên nhân phổ biến dẫn đến tình trạng này mà có thể bạn đang gặp phải:

Bỏng nhiệt do ăn uống thức ăn quá nóng, tổn thương thường xảy ra ở vùng má và vòm miệng khiến niêm mạc bị tổn thương. Các nguyên nhân khác có thể bao gồm tác động vật lý như cắn vào má khi ăn, té ngã, va chạm vào vùng má, hoặc các thủ thuật nha khoa như khoan trám răng, hàn răng, hoặc răng bị mẻ.
Xạ trị ung thư vùng đầu cổ cũng có thể gây ra viêm niêm mạc má do tác dụng phụ của thuốc.
Sử dụng các chất hóa học như nước súc miệng quá đậm đặc, không súc miệng kỹ sau khi dùng nhiều kem đánh răng cũng có thể gây tổn thương niêm mạc má.
Nhiễm khuẩn do vi khuẩn, thường xảy ra ở những người có hệ miễn dịch suy giảm, suy nhược cơ thể, hút thuốc, và vệ sinh miệng kém.
Nhiễm virus Herpes có thể gây ra viêm niêm mạc má, với sự xuất hiện của mụn nước. Mụn nước khi vỡ có thể lan rộng và tạo thành vết loét.
Varicella zoster virus (VZV) trong bệnh thủy đậu cũng có thể gây ra mụn nước ở niêm mạc miệng, tạo thành vết loét khi vỡ.
Rubella, gây ra bệnh sởi, thường xuất hiện dấu hiệu là dát hồng ban ở niêm mạc má, với trung tâm vết thương trắng, thường xuất hiện trước khi có triệu chứng toàn thân.

Ngoài ra, các yếu tố khác có thể gây ra viêm niêm mạc má bao gồm cơ thể thiếu hụt các loại vitamin như C, B6, B12, PP; ảnh hưởng của nội tiết tố; thiếu hụt sắt; hoặc do bệnh tự miễn.

Cách điều trị tình trạng viêm niêm mạc má hiệu quả

Điều trị viêm loét miệng chủ yếu là tập trung vào việc giảm đau vì đau là triệu chứng gây khó chịu nhất cho bệnh nhân. Viêm loét niêm mạc không phải là một tình trạng bệnh lý nghiêm trọng và có thể được điều trị thông qua các biện pháp chăm sóc đơn giản từ bên ngoài và bên trong. Đa số các trường hợp không cần điều trị đặc biệt và sẽ tự khỏi sau khoảng 7 – 14 ngày.

Sử dụng thuốc

Viêm loét niêm mạc miệng thường có thể tự lành mà không cần thăm khám bác sĩ. Tuy nhiên, khi xuất hiện các dấu hiệu như vết loét xuất hiện số lượng nhiều, phát triển lớn hơn một cách không bình thường, hoặc vết loét kéo dài trên 3 tuần, người bệnh nên đi gặp bác sĩ để được kiểm tra, chẩn đoán và điều trị bệnh một cách chính xác, từ đó tránh được bỏ sót bất kỳ tình trạng bệnh nào.

Thay đổi cách chăm sóc răng

Khi má xuất hiện các vết viêm loét, việc vệ sinh răng miệng trở nên khó khăn hơn và có thể gây đau đớn nếu bị tác động. Để chăm sóc răng miệng trong thời gian này và ngăn ngừa niêm mạc miệng bị tổn thương trong tương lai, hãy chọn loại bàn chải đánh răng có lông mềm, đầu tròn và đánh răng một cách nhẹ nhàng, từ tốn.

Ngoài ra, có thể sử dụng kem đánh răng, nước súc miệng dịu nhẹ, chứa các thành phần giúp làm dịu sưng viêm. Nếu có thể, tránh chải răng ở những vị trí tiếp xúc với vết thương.

Xây dựng chế độ ăn uống hợp lý

Mọi thông tin liên quan đến viêm niêm mạc má cũng như các biện pháp điều trị và phòng ngừa đã được chia sẻ trước đó. Nếu sau khi thực hiện các biện pháp điều trị mà tình trạng vẫn không cải thiện, bạn nên tìm kiếm sự tư vấn từ bác sĩ chuyên khoa để được điều trị đúng cách.

Câu hỏi thường gặp

Cách phòng ngừa viêm niêm mạc má là gì?

Để ngăn chặn viêm niêm mạc má hiệu quả, bạn cần tuân thủ rất kỹ về vệ sinh răng miệng hàng ngày, tránh tiếp xúc với các chất kích thích và duy trì một lối sống lành mạnh. Nếu bạn phát hiện bất kỳ dấu hiệu nào liên quan đến viêm niêm mạc má, hãy tham vấn ý kiến của bác sĩ để tìm ra phương pháp phòng ngừa phù hợp.

Viêm niêm mạc má có thể gây ra các vấn đề phức tạp không?

Trong một số trường hợp, viêm niêm mạc má có thể dẫn đến các vấn đề phức tạp như nhiễm trùng nặng, viêm nướu hoặc viêm loét dạ dày nếu không được chẩn đoán và điều trị kịp thời.

Người bị viêm niêm mạc má có cần tuân thủ chế độ ăn uống nào không?

Mặc dù không có quy tắc cụ thể về chế độ ăn uống, nhưng người mắc viêm niêm mạc má nên hạn chế thức ăn có độ acid cao hoặc gia vị mạnh, tránh thực phẩm cứng và ưu tiên các món ăn mềm, giàu vitamin và khoáng chất.