Chỉ tự tiêu là gì? Mất bao lâu để chỉ tự tiêu khi khâu vết thương?
Các bác sĩ ngoại khoa sử dụng chỉ khâu để đóng vết thương hoặc vết mổ phẫu thuật. Loại chỉ khâu thường được ưa chuộng là chỉ tự tiêu với các ưu điểm có thể hòa tan hoặc hấp thụ, không cần phải cắt bỏ. Dù đã được sử dụng rất phổ biến, nhưng cách theo dõi và chăm sóc vết thương khâu bằng chỉ tự tiêu, chỉ tự tiêu có cần cắt không… vẫn là nỗi băn khoăn của một số người.
Chỉ khâu tự tiêu là gì?
Các loại chỉ khâu được sử dụng trong lĩnh vực y học đóng vai trò quan trọng trong việc đóng kín vết thương hoặc vết mổ phẫu thuật. Chúng được phân loại theo nhiều tiêu chí khác nhau như cấu trúc sợi chỉ, thành phần, và vật liệu sử dụng. Trong các loại chỉ, phân loại phổ biến nhất là chỉ tự tiêu và chỉ không tự tiêu.
Khác biệt với chỉ không tự tiêu, chỉ tự tiêu có đặc điểm nổi bật là có thể được enzym trong cơ thể tự phân giải một cách tự nhiên sau một khoảng thời gian nhất định, khi vết thương đã ổn định. Điều này giúp bệnh nhân không cần phải tái khám để cắt chỉ, đây là ưu điểm khiến cho chỉ tự tiêu được sử dụng rộng rãi.
Về vật liệu, chỉ tự tiêu được sản xuất từ các vật liệu đặc biệt như protein có nguồn gốc từ động vật hoặc polymer tổng hợp có thể bị phá vỡ và hấp thụ bởi men sinh lý trong cơ thể. Dưới đây là một số loại chỉ tự tiêu phổ biến:
- Simple catgut: Chất liệu này hoàn toàn tự nhiên, được điều chế từ collagen trong ruột và huyết thanh của động vật. Chủ yếu được sử dụng để sửa chữa vết thương, vết rách nằm sâu bên trong mô mềm, đặc biệt trong các phẫu thuật phụ khoa.
- Polydioxanone (PDS): Chỉ tự tiêu có chất liệu tổng hợp, thường được sử dụng trong đóng các tầng của thành bụng và không dùng trong phẫu thuật tim ở người lớn.
- Poliglecaprone (MONOCRYL): Chất liệu tổng hợp, sử dụng trong sửa chữa mô mềm, nhưng không phù hợp cho phẫu thuật tim mạch hoặc thần kinh.
- Polyglactin (Vicryl): Chất liệu tổng hợp, thích hợp để khâu miệng vết rách ở tay hoặc trên mặt, nhưng không được sử dụng trong phẫu thuật tim mạch hoặc thần kinh.
Khi nào sử dụng chỉ tự tiêu?
Các bác sĩ lựa chọn phương pháp đóng vết thương, cũng như loại chỉ sử dụng, dựa vào nhiều yếu tố như kích thước, độ sâu, vị trí và loại vết thương, cũng như chuyên môn và kinh nghiệm của từng người.
Đối với các vết thương ở bên ngoài da, thường ưu tiên sử dụng chỉ không tiêu do chúng có độ bền cao. Ngược lại, chỉ tự tiêu thường được ưa chuộng khi đóng vết thương sâu hơn hoặc trong các ca mổ phẫu thuật. Trong những trường hợp này, bác sĩ có thể khâu nhiều lớp mô lại với nhau bằng các mũi chỉ có thể hòa tan, mà không cần phải cắt chỉ.
Nếu vết thương trên da có độ căng và khả năng kéo lệch ít, chỉ tự tiêu trở thành sự lựa chọn phù hợp, giúp bác sĩ dễ dàng thực hiện các thao tác phù hợp với hình dạng vết thương, giảm nguy cơ mở lại vết thương và giảm khả năng để lại sẹo.
Do đó, chỉ tự tiêu thường được sử dụng trong các trường hợp như:
- Phẫu thuật răng miệng, ví dụ như nhổ răng khôn.
- Khâu rách cơ bắp và các mô liên kết.
- Ghép da.
- Một số loại phẫu thuật tại ổ bụng, bao gồm sinh mổ.
- Khâu cắt âm đạo và tầng sinh môn trong trường hợp chuyển dạ sinh con ngã âm đạo.
Mất bao lâu để chỉ tự tiêu khi khâu vết thương?
Thời gian cần cho việc cơ thể hấp thụ các mũi khâu bằng chỉ tự tiêu phụ thuộc vào loại vật liệu của từng loại chỉ. Do đó, bác sĩ sẽ xem xét các đặc điểm của vết thương và vị trí trên cơ thể để lựa chọn vật liệu phù hợp cho loại chỉ tự tiêu cần sử dụng.
Ví dụ, khi một bác sĩ phẫu thuật chỉnh hình muốn đóng vết mổ sau khi thay khớp, họ có thể chọn loại chỉ tự tiêu mà bắt đầu tan đi sau vài tháng. Ngược lại, sau khi sinh mổ, bác sĩ có thể lựa chọn các mũi khâu tự tiêu sẽ hòa tan trong vài tuần.
Cách làm chỉ tự tiêu nhanh tiêu
Người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn chăm sóc của bác sĩ sau khi vết thương được đóng bằng các mũi khâu tự tiêu. Trong phần lớn các trường hợp, bệnh nhân có thể bắt đầu tắm rửa và vệ sinh cơ thể một cách nhẹ nhàng từ lúc 24 giờ sau khi đóng vết thương. Tuy nhiên, việc ngâm mình trong bồn tắm trong một thời gian nhất định vẫn là điều cần tránh tại thời điểm này.
Cách chăm sóc vết thương khâu bằng chỉ tự tiêu như sau:
- Thay băng đúng cách, giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Vệ sinh, tắm rửa theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Vỗ nhẹ vào vùng vết thương cho mau khô sau khi tắm.
- Cố gắng giữ cho khu vực vết thương luôn được sạch sẽ, khô ráo.
- Không tự ý dùng băng, gạc không rõ nguồn gốc che đắp lên vết thương mà không có chỉ định của bác sĩ.
- Tránh sử dụng xà phòng trực tiếp lên vết thương.
- Không tắm bồn hoặc bơi lội cho đến khi vết thương lành hẳn.
- Tránh các hoạt động mạnh có thể làm căng dãn, co kéo vết thương.
- Mặc quần áo vừa vặn, thoáng mát quanh khu vực vết thương.
- Luôn rửa tay kỹ lưỡng trước khi chạm vào vết thương hoặc khi thay băng.
Chỉ tự tiêu cần cắt không?
Đúng như tên gọi, chỉ tự tiêu có thể biến mất một cách tự nhiên mà không cần can thiệp gì. Do đó, không nên cố gắng loại bỏ bất kỳ mũi khâu nào mà không có sự chấp thuận của bác sĩ. Tuy nhiên, nhìn chung, cũng không cần phải cắt chỉ trước thời hạn để đảm bảo sự trọn vẹn khi lành vết thương.
Điều cần làm chỉ là theo dõi và chăm sóc vết thương theo các hướng dẫn bên trên, nhằm giảm nguy cơ nhiễm trùng và các biến chứng nhiễm trùng vết thương. Theo đó, cần giữ cho vết thương luôn sạch sẽ và khô ráo; đồng thời, khi có các dấu hiệu và triệu chứng của vết thương bị nhiễm trùng như sau, cần thăm khám sớm:
- Vùng da xung quanh vết thương nóng ấm, sưng, đỏ.
- Cảm giác đau nặng hơn từ khu vực vết thương.
- Có mùi khó chịu hoặc dịch bất thường chảy ra từ vết thương.
- Sốt, cảm thấy không khỏe
Nếu nghi ngờ rằng vết thương đã bị nhiễm trùng, nên tìm kiếm sự chăm sóc y tế càng sớm càng tốt để được chăm sóc tích cực, tránh các biến chứng nghiêm trọng hơn, chẳng hạn như viêm mô tế bào và nhiễm trùng huyết.
Cách chăm sóc vết khâu dùng chỉ tự tiêu
Người bệnh cần tuân thủ theo hướng dẫn chăm sóc của bác sĩ sau khi vết thương được đóng bằng các mũi khâu tự tiêu. Thường trong hầu hết các trường hợp, sau 24 giờ kể từ khi vết thương được đóng, bệnh nhân có thể bắt đầu tắm rửa và vệ sinh cơ thể một cách nhẹ nhàng. Tuy nhiên, việc ngâm mình trong bồn tắm trong một khoảng thời gian nhất định vẫn cần tránh.
Các bước chăm sóc vết thương khâu tự tiêu bao gồm:
- Thay băng đúng cách để giảm nguy cơ nhiễm trùng.
- Vệ sinh và tắm rửa theo hướng dẫn của bác sĩ.
- Vỗ nhẹ vào vùng vết thương để giúp khô nhanh sau khi tắm.
- Giữ cho khu vực vết thương luôn sạch sẽ và khô ráo.
- Không sử dụng băng, gạc không rõ nguồn gốc để che đắp lên vết thương mà không có chỉ định của bác sĩ.
- Tránh sử dụng xà phòng trực tiếp lên vết thương.
- Hạn chế tắm bồn hoặc bơi lội cho đến khi vết thương hoàn toàn lành.
- Tránh các hoạt động mạnh có thể gây căng dãn, co kéo vết thương.
- Chọn quần áo vừa vặn, thoáng mát để giữ khu vực vết thương khô ráo.
- Luôn rửa tay kỹ lưỡng trước khi chạm vào vết thương hoặc khi thay băng.
Kết luận
Chỉ tự tiêu là một phương pháp đóng vết thương hoặc vết mổ trong phẫu thuật ngoại khoa, nổi bật với khả năng hòa tan hoặc hấp thụ mà không cần phải cắt bỏ. Việc sử dụng chỉ tự tiêu giúp giảm nguy cơ nhiễm trùng và loại bỏ nhu cầu tái khám để cắt chỉ. Thời gian để chỉ tự tiêu phụ thuộc vào loại chỉ sử dụng và vị trí của vết thương, và người bệnh cần tuân thủ hướng dẫn của bác sĩ để đảm bảo quá trình lành vết thương diễn ra một cách thuận lợi và an toàn.
Ngoài ra, đối với người gặp tình trạng mất răng, răng hư, mẻ, vỡ dẫn đến tình trạng khó khăn khi ăn nhai, bạn có thể tìm hiểu thêm về phục hình sứ, cấy ghép Implants – những phương pháp hiện đại giúp phục hồi răng mất tại Emera Dental, giúp đem lại cho khách hàng cảm giác ăn uống thoải mái như răng thật. Các bạn hãy ĐỂ LẠI THÔNG TIN, Hệ thống Nha khoa Emera Dental sẽ liên hệ lại với bạn trong thời gian sớm nhất.